Hukuk ve Danışmanlık
🏠 GAYRİMENKUL HUKUKUNDA KİRA SÖZLEŞMELERİ
📘 Kira Sözleşmesi Nedir?
Kira sözleşmesi, bir taşınmazın kiraya veren tarafından belli bir bedel karşılığında kiracıya kullanma hakkı verilmesidir.
TBK madde 299-378 arasında düzenlenmiştir.
📋 Kira Sözleşmesinin Unsurları:
-
Taraflar: Kiraya veren ve kiracı
-
Konu: Gayrimenkul (konut, işyeri vb.)
-
Kira bedeli
-
Süre (belirli veya belirsiz olabilir)
-
Teslim ve kullanma yükümlülüğü
🧾 Yazılı Olma Zorunluluğu?
Yazılı olması şart değildir ama ispat kolaylığı için mutlaka yazılı yapılmalıdır.
⏳ KİRA SÜRESİ VE YENİLENMESİ
📅 Belirli Süreli Sözleşme:
-
Süre bitince kiracı çıkmazsa sözleşme 1 yıl otomatik uzar.
-
Kiraya veren, 10 yıl dolmadıkça keyfi fesih yapamaz.
📆 Belirsiz Süreli Sözleşme:
-
Her zaman feshedilebilir ama belirli bildirim sürelerine uyulmalıdır (örneğin 3 ay önceden bildirme).
⚖️ TAHLİYE (EVDEN / İŞYERİDEN ÇIKARMA) DAVALARI
Kiraya verenin kiracıyı çıkarması bazı sıkı koşullara bağlıdır.
1. İhtiyaç Nedeniyle Tahliye (TBK m.350/1):
-
Kiraya veren kendisi, eşi, çocukları, anne-babası için konuta veya işyerine ihtiyaç duyuyorsa
-
Açılacak tahliye davası ile kira bitiminden itibaren 1 ay içinde başvuru yapılmalıdır
2. Yeni Malikin İhtiyacı (TBK m.351):
-
Satın alan yeni malik kendisi kullanacaksa 6 ay içinde tahliye davası açabilir
-
Ya da sözleşme bitiminden sonra 1 ay içinde
3. Yeniden İnşa veya Büyük Onarım Nedeniyle Tahliye (TBK m.350/2):
-
Bina yıkılacaksa, genişletilecekse
-
Tahliyeden sonra kiracıya aynı yer verilmezse, 3 yıl aynı kişiye kiraya verilemez
4. Tahliye Taahhüdü ile Tahliye (TBK m.352/1):
-
Kiracı yazılı şekilde “şu tarihte çıkacağım” taahhüdü vermişse
-
Bu tarihten itibaren 1 ay içinde tahliye davası açılabilir
5. İki Haklı İhtar Nedeniyle Tahliye (TBK m.352/2):
-
Kiracı aynı kira döneminde iki kez gecikmeli ödeme yaparsa
-
Kiraya veren ihtar göndererek bu durumu belgeleyip tahliye davası açabilir
👩⚖️ TAHLİYE DAVASI SÜRECİ
-
Sulh Hukuk Mahkemesinde açılır
-
Avukatla temsil zorunlu değildir ama tavsiye edilir
-
Davanın süresi yaklaşık 6 ay – 1,5 yıl arası değişebilir
-
Dava kabul edilirse, icra müdürlüğü aracılığıyla tahliye yapılır
⚠️ KİRALAYANIN DİKKAT ETMESİ GEREKENLER
-
Yazılı kira sözleşmesi yapılmalı
-
Depozito mutlaka banka hesabında tutulmalı (TBK madde 342)
-
Tahliye taahhüdü noter kanalıyla ya da yazılı ve elden alınmalı
-
Geciken kira ödemeleri için ihtar çekilmeli
🧠 EKSTRA: KİRACI NE ZAMAN ÇIKARILAMAZ?
-
Kiracı kira bedelini ödüyorsa ve sözleşmeyi ihlal etmiyorsa keyfi olarak çıkarılamaz
-
10 yıllık uzama süresi geçmeden tek taraflı fesih yapılamaz (ancak TBK madde 347 sonrası geçerlidir)
-
TBK, kiracıyı çok güçlü bir şekilde korumaktadır
💬 Örnek Tahliye Taahhütnamesi:
txt
KopyalaDüzenle
TAHLİYE TAAHHÜTNAMESİ
Kiracı olarak kiralamış olduğum İstanbul, Kadıköy ilçesi … adresindeki konutu/kira yerini, 01.10.2025 tarihinde tahliye edeceğimi kabul ve taahhüt ederim.
Ad-Soyad:
T.C. Kimlik No:
İmza:
Tarih:
🛑 1. EV SAHİBİNİN SİZİ ÇIKARMAYA HAKKI VAR MI?
Ev sahibi sizi keyfi şekilde çıkaramaz. Tahliye edebilmesi için geçerli bir yasal gerekçesi olması gerekir. En yaygın gerekçeler şunlardır:
✅ Yasal Tahliye Sebepleri:
-
Tahliye taahhüdü imzalanmışsa (yazılı ve tarihli olacak)
-
Kendisi veya yakınları için konuta ihtiyaç duyuyorsa
-
Evi satıp yeni malik kullanmak istiyorsa
-
Kira bedelini geciktirdiyseniz (2 haklı ihtar)
-
Yıkım, büyük tadilat gerekçesiyle boşaltmak istiyorsa
Yukarıdakilerden biri yoksa, ev sahibi sizi evden çıkartamaz.
📅 2. KİRADA NE KADAR SÜREDİR OTURUYORSUNUZ?
-
Kiracılar, sözleşme 1 yıl dolunca çıkmak zorunda değildir.
-
Kira bitse bile, siz çıkmak istemiyorsanız sözleşme otomatik uzar.
-
Ev sahibi, 10 yıl dolmadan “süre doldu, çıkın” diyemez.
📝 3. TAHLİYE TAAHHÜDÜ İMZALADINIZ MI?
-
Eğer ev sahibine “şu tarihte çıkacağım” diye yazılı bir taahhüt verdiyseniz, bu ciddi bir durum.
-
Ama bu belge kira sözleşmesi sırasında değilse ve tarih sonradan eklenmemişse geçerlidir.
-
Ev sahibi, taahhütte belirtilen tarihten sonra 1 ay içinde dava açmak zorundadır.
📬 4. EV SAHİBİ SİZE YAZILI BİR BİLDİRİM YAPTI MI?
-
Sözlü “çıkın” demesinin hukuken geçerliliği yoktur.
-
Size noter kanalıyla ya da iadeli taahhütlü bir şekilde yazılı bildirim yapması gerekir.
-
Bildirimde belirttiği gerekçeye göre 1 ay, 6 ay gibi dava açma süreleri vardır.
⚖️ 5. DAVA AÇMADAN ÇIKMAK ZORUNDA DEĞİLSİNİZ
Ev sahibi sizi mahkeme kararı olmadan evden çıkaramaz. Yani;
-
İcra takibi başlatmadan
-
Sulh Hukuk Mahkemesinde dava açmadan
-
Yasal süreç tamamlanmadan
evden çıkmak zorunda değilsiniz.
🚨 6. EŞYALARINIZI ZORLA ÇIKARTIRSA NE OLUR?
Bu bir suçtur: "konut dokunulmazlığının ihlali" ve "haksız fiil" sayılır.
Hemen polise başvurabilir ve suç duyurusunda bulunabilirsiniz. Ayrıca eşyalarınıza zarar verilirse tazminat davası da açabilirsiniz.
💼 7. NE YAPMALISINIZ?
🧾 Kiralarınızı banka üzerinden ödeyin.
– Açıkça “Kira bedeli” notu düşerek, her ay düzenli ödeme yapın.
📸 Yazışmaları saklayın.
– WhatsApp mesajları, SMS, ihtar gibi her belgeyi saklayın.
🧑⚖️ Ev sahibiniz dava açarsa bir avukatla görüşün.
– Özellikle “ihtiyaç nedeniyle tahliye” gibi durumlar ispat gerektirir. Her davada haklı çıkacak diye bir şey yok.
🛑 KİRACI KEYFİ OLARAK ÇIKARILAMAZ!
Kiracınızı evden zorla çıkaramazsınız.
Yani şunlar kesinlikle yasaktır ve suçtur:
-
Kapı kilidini değiştirmek
-
Elektrik/su/doğalgazı kestirmek
-
Eşyaları dışarı atmak
-
Fiziksel veya psikolojik baskı uygulamak
➡️ Bunları yaparsanız, “konut dokunulmazlığını ihlal” ve “cebir” suçundan siz yargılanırsınız.
✅ PEKİ NE YAPABİLİRSİNİZ?
1. Kiracının Durumunu Değerlendirin:
Tahliye edebilmek için bir sebep gerekir. En yaygın tahliye nedenleri şunlardır:
📍 a) Tahliye Taahhütnamesi Varsa:
-
Kiracı yazılı ve tarihli bir belgeyle “Şu tarihte çıkacağım” dediyse,
-
Belirtilen tarihten itibaren 1 ay içinde dava açmalısınız.
📍 b) İhtiyaç Nedeniyle:
-
Kendiniz, eşiniz, çocuğunuz, anneniz-babanız gerçekten o evde oturacaksa,
-
Kira dönemi bitiminden itibaren 1 ay içinde tahliye davası açabilirsiniz.
📍 c) Kira Ödenmiyorsa:
-
Kiracı kira ödemelerini geciktiriyor veya hiç ödemiyorsa, 2 haklı ihtar çekerek tahliye davası açabilirsiniz.
-
Ayrıca icra takibi başlatıp hem kira alacağınızı hem de tahliye talebini ileri sürebilirsiniz.
📍 d) Satış Durumu:
-
Evi sattıysanız ve yeni malik sizseniz, 6 ay sonra tahliye davası açabilirsiniz.
-
Alternatif olarak, sözleşme bitiminden 1 ay önce ihtar göndererek de tahliye talep edebilirsiniz.
⚖️ 2. TAHLİYE DAVASI AÇIN (Sulh Hukuk Mahkemesi)
Gerekli Belgeler:
-
Kira sözleşmesi
-
Tahliye taahhüdü (varsa)
-
İhtarname veya noter yazışmaları
-
Gerekçenizi destekleyen belgeler (ihtiyaç varsa ikametgah vb.)
➡️ Tahliye davaları 6 ay – 18 ay arası sürebilir.
💸 3. KİRAYI ÖDEMİYORSA: İCRA TAKİBİ + TAHLİYE
-
Kiracıya noterden ihtarname gönderin
-
30 gün içinde ödeme yapmazsa, icra takibiyle tahliye süreci başlatılır
-
Kiracı itiraz etmezse tahliye sağlanır; ederse dava açmanız gerekir
📬 4. TAHLİYE SÜRECİNDE DİKKAT ETMENİZ GEREKENLER
-
Tüm işlemleri yazılı yapın: İhtarname, taahhüt, dava dilekçesi vb.
-
Kiracıyla iletişiminizi resmî ve kayıt altına alınmış şekilde sürdürün
-
Sabrınızı kaybetmeyin, süreci hukuk yoluyla takip edin
🔑 KISA SONUÇ:
DurumNe Yapmalı?
Kiracı çıkmıyor ama kira ödüyor Hukuki neden varsa dava açın (ihtiyaç, taahhüt vb.)
Kira ödenmiyor İhtar gönder + 30 gün bekle + icra takibi aç
Sözlü uyarılara kulak asmıyor Tüm süreci yazılı yolla ve avukatla ilerletin
Hızlı çözüm arıyorsanız İcra takibi ile tahliye en kısa yoldur (genellikle 3-6 ayda sonuçlanır)